Onlangs had ik het genoegen om samen met mijn collega, Raymon Geldof, plaats te nemen achter de stuurknuppel van een Boeing 737… In een flight simulator bij Yellow Wings te Zoetermeer. Raymon was de piloot en ik de co-piloot. Tijdens onze vlucht was het niet eens zo zeer de kunst om te vliegen, maar juist om elkaar goed te begrijpen, ofwel helder te communiceren. Wellicht dankzij het feit dat wij al vele jaren nauw samenwerken hebben wij onze rondvlucht boven Nederland tot een goed einde weten te brengen. Ook al kwamen we eerst uit bij de verkeerde startbaan, was de landing wat hobbelig (en dat is een understatement…), ging de vlucht voor een stel beginnende piloten verder best goed. Als co-piloot ben je de intermediair tussen de luchtverkeersleiding en de piloot. Je dient de instructies duidelijk te herhalen en op te volgen om ook maar enige miscommunicatie te voorkomen.
In je privé leven, je relatie, is het zo nu en dan ook een uitdaging om helder te communiceren. Wanneer jij je hier niet aangesproken voelt, bevind jij je waarschijnlijk in de zeer prettige situatie waarin jij en je partner elkaar feilloos aanvoelen. Niet eens aan een half woord, maar slechts aan een blik genoeg hebben om elkaar te begrijpen. Altijd op één lijn zitten en nooit een verschil van mening hebben, laat staan ruzie… Ik maak het na meer dan 25 jaar samen nog regelmatig mee dat mijn vrouw vraagt of ik de dinges, wat op de dinges daar achtering ligt, voor haar mee wil nemen of iets dergelijks. Ik heb nog steeds geen flauw benul heb wat ze dan bedoelt. Aan de andere kant weet mijn vrouw inmiddels wel dat als ik een keer stil ben, ofwel even in mijn “nietkamertje” zit (Een nu even niets zeggen of vragen momentje), er niets aan de hand is. Dat het niet aan haar ligt, ik nergens mee zit, maar gewoon even een momentje voor mezelf heb. Om na te denken, of juist om even niet na te denken… Het heeft even geduurd, maar tegenwoordig zoekt mijn vrouw daar niets meer achter.
Wanneer wij het over communicatie hebben, dan is duidelijkheid van essentieel belang. Een inkoper die bijvoorbeeld vraagt om een break-down van de kosten is niet per definitie op zoek naar argumenten om de prijs te drukken. Als je dit niet duidelijk maakt heeft de verkoper wellicht al snel het idee dat hij (alweer) met een prijskoper te maken heeft. Wanneer je de verkoper helder maakt dat hij jou moet helpen. Om in dit geval een bepaalde prijs te kunnen verantwoorden naar de interne klant en dat hier een beter inzicht in de kosten voor nodig is. Als hij dat weet dan zal hij je ongetwijfeld eerder van dienst zijn, dan dat je hem uitsluitend vertelt dat je die break-down wilt zien. In zijn perceptie ben je dan opeens constructief bezig en niet slechts bezig om hem uit te knijpen. Perceptie is realiteit en die realiteit creëer je zelf. Zoals iemand iets waarneemt is dat zijn of haar waarheid. Je mag er dus niet zomaar vanuit gaan dat een verkoper aan slechts een enkele vraag of een half woord genoeg heeft om te begrijpen wat jij wilt. Ook verkopers zijn net mensen en hebben behoefte aan duidelijkheid. Een goed verkoper vraagt waarschijnlijk wel door naar achterliggende redenen, echter mag je hier niet zomaar vanuit gaan. Als je als inkoper ervan uit gaat dat je altijd al duidelijk bent in je communicatie, vraag het dan eens na bij de verkoper. Of hij begrepen heeft wat je precies wilt hebben en waarom? En als je dat ook al doet, chapeau, dan heb je het spelletje van duidelijk communiceren helemaal begrepen! Ik durf echter te stellen dat menig inkoper er nog weleens vanuit gaan dat de verkoper best begrijpt wat er wordt bedoelt. Zonder dit bij de verkoper gecheckt te hebben. Als het als nauw samenwerkende collega’s of in je relatie soms al uitdagend blijkt te zijn om duidelijk te communiceren, bedenk je dan eens hoe lastig het kan zijn om helder te communiceren met iemand die je slechts oppervlakkig kent.
Raymon en ik hebben in de cockpit aan den lijve mogen ervaren dat het van levensbelang is om helder te communiceren. Check, check en dubbelcheck… Na een uur intensieve samenwerking, wat overigens slechts 10 minuten leek en een tikje misselijk van de ietwat ruwe landing, stonden we in ieder geval weer veilig aan de gate… Ik wil nu niet gelijk zeggen dat het tussen inkopers en verkopers direct van levensbelang is om duidelijk te communiceren. Aan de andere kant, voor de continuïteit van organisaties kan het, zeker in het geval van strategische vraagstukken, essentieel zijn! Lijkt mij een leuk idee om een keer een inkoper en een verkoper samen in de cockpit te zetten met de interne klant als luchtverkeersleider. Gelukkig bestaat er altijd nog de automatische piloot…